ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်များ (ဒီဇင်ဘာ ပထမပတ်)
Post By Pan Su Wai, On December 8, 2020
၂၀၂၀ ပြည့်နှစ်၊ ဒီဇင်ဘာ ၁ ရက်မှ ၇ ရက်အထိ (ဒီဇင်ဘာ ပထမပတ်) ကာလအတွင်း ပြည်ထောင်စု အစိုးရ၊ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်၊ တပ်မတော်၊ တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များနှင့် အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းတို့မှ စုစုပေါင်း ၁၆ ခုထက် မနည်းသော ထုတ်ပြန်ကြေညာချက်များ ထွက်ရှိခဲ့ပါသည်။
အဆိုပါထုတ်ပြန်ချက်များတွင် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်မှ ငါးခုထိ ထုတ်ပြန်ခဲ့ပြီး အရပ်ဘက် အဖွဲ့အစည်းများမှ လေးခု၊ တပ်မတော်မှ သုံးခု၊ အစိုးရနှင့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များမှ နှစ်ခုစီ အသီးသီး ထုတ်ပြန်ခဲ့ကြရာ သတိပြုအာရုံစိုက်ရမည့် ထုတ်ပြန်ချက်အချို့ကို ISP-Myanmar Peace Desk က အနှစ်ချုပ် ဖော်ပြထားပါသည်။
ပြည်ထောင်စုအစိုးရ၏ ထုတ်ပြန်ချက်များ
ယခုရက်သတ္တပတ်အတွင်း နိုင်ငံတော်သမ္မတရုံးမှ ဒီဇင်ဘာ ၁ရက်စွဲဖြင့် “ ဦးဟောက်ဒိုဆွမ်းအား အပြည်ပြည် ဆိုင်ရာ ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်ရေး ဝန်ကြီးဌာန ဒုတိယဝန်ကြီးအဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန်ပေးလိုက်ကြောင်း” ထုတ်ပြန်ချက်၊ ဒီဇင်ဘာ ၂ရက်စွဲဖြင့် “မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီးတရားလွှတ်တော် တရားသူကြီး ဦးကြည်သိန်း(ခ) ဦးကြည်သိန်းအောင်အား မန္တလေးတိုင်းဒေသကြီး တရားလွှတ်တော် တရားသူကြီးချုပ်အဖြစ် ခန့်အပ်တာဝန် ပေးလိုက်ကြောင်း” ထုတ်ပြန်ချက်များ အသီးသီး ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။
ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်၏ ထုတ်ပြန်ချက်များ
ဒီဇင်ဘာပထမပတ်အတွင်း ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်(UEC)က ကြေညာချက် ငါးခုအထိ ထုတ်ပြန်ခဲ့ရာ “ရွေးကောက်ပွဲတာဝန်ရှိသူများအပေါ် ခြိမ်းခြောက်ရာရောက်သည့် ရေးသားဖော်ပြချက်များနှင့် စပ်လျဉ်း၍ အသိပေးကြေညာချက်” ကို ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။
အဆိုပါထုတ်ပြန်ချက်တွင် “ ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်နှင့် ရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်အဖွဲ့ခွဲအဆင့်ဆင့်တို့၏ လွှတ်တော်ရွေးကောက်ပွဲဥပဒေ များပါ ပြဋ္ဌာန်းချက်များအရ ဆောင်ရွက်ချက် သို့မဟုတ် ဆုံးဖြတ်ချက်များနှင့် စပ်လျဉ်း၍ မည်သည့်တရားရုံးတွင်မျှ စစ်ဆေးပိုင်ခွင့်မရှိစေရဟု ပြဋ္ဌာန်းထားပါကြောင်း ” ဦးစွာဖော်ပြခဲ့ပါသည်။
ယင်းနောက် “အမျိုးသားနိုင်ငံရေးဒီမိုကရက်တစ်ပါတီ (DNP)၏ ရေးသား ဖော်ပြချက်များသည် ရွေးကောက်ပွဲတာဝန်ရှိသူများကို ခြိမ်းခြောက်ခြင်း၊ ရွေးကောက်ပွဲတာဝန်ရှိသူ၏ ဆုံးဖြတ်ဆောင်ရွက်ခဲ့သည့် ရွေးကောက်ပွဲ ဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများအပေါ် နှောင့်ယှက်စော်ကားခြင်းတို့ ပြုလုပ်ရာ ရောက်ပြီး ဖွဲ့စည်းပုံ အခြေခံဥပဒေနှင့် တည်ဆဲဥပဒေများ၊ နည်းဥပဒေများနှင့် နိုင်ငံရေးပါတီများ မှတ်ပုံတင်ခြင်းဆိုင်ရာဥပဒေ နည်းဥပဒေတို့ကို လေးစားလိုက်နာမှုမရှိသည်ကို တွေ့ရှိရပါကြောင်း” UEC ၏ ထုတ်ပြန်မှုတွင် ပါရှိပါသည်။
ထို့အပြင် ပြည်ထောင်စုရွေးကောက်ပွဲကော်မရှင်က “မဲစာရင်းမိတ္တူကူးယူရန် ကိစ္စနှင့် စပ်လျဉ်း၍ အသိပေးကြေညာချက်” ကို ဒီဇင်ဘာ ၇ရက်စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။
အဆိုပါအသိပေးကြေညာချက်တွင် “ ရွေးကောက်ပွဲတွင် အသုံးပြုသော မဲစာရင်းများမှာ ချိပ်ပိတ်ထားသော အထုပ်များထဲတွင် ရှိနေပါသဖြင့် အဆိုပါ မဲစာရင်း၏ မိတ္တူမှန်ကို ကူးယူခွင့်ပြုပေးနိုင်မည်မဟုတ်ကြောင်းနှင့် လွှတ်တော် ကိုယ်စားလှယ်လောင်း၏ ရွေးကောက်ပွဲ ကုန်ကျစရိတ်စာရင်း ပုံစံ (၂၀) မှ လွဲ၍ အခြားသော ရွေးကောက်ပွဲဆိုင်ရာ အသုံးပြုပုံစံများနှင့် စာရွက်စာတမ်းများ ကိုလည်း မိတ္တူကူးယူခွင့် ပြုရမည်ဆိုသည်ကို သက်ဆိုင်ရာလွှတ်တော် ရွေးကောက်ပွဲ ဥပဒေများ နှင့် နည်းဥပဒေများတွင် ပြဌာန်းထားခြင်း မရှိပါကြောင်း” ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။
UEC မှ “သက်သေခံဥပဒေပုဒ်မ ၇၄ နှင့် ၇၆ တို့အရ ညွှန်ကြားပေးပါရန် ကိစ္စနှင့်စပ်လျဉ်း၍ အသိပေးကြေညာချက်ထုတ်ပြန်ခြင်း” ကိုလည်း ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်စွဲဖြင့်ပင် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။
တပ်မတော်၏ ထုတ်ပြန်ချက်များ
ယခုရက်သတ္တပတ်အတွင်း တပ်မတော်သတင်းမှန်ပြန်ကြားရေးအဖွဲ့က “ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးနှင့် ထာ၀ရငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ထုတ်ပြန်ချက်” တခု အပါအဝင် ထုတ်ပြန်ချက် သုံးခု ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။
ဒီဇင်ဘာ ၁ ရက်စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန်ခဲ့သည့် ပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးနှင့် ထာ၀ရငြိမ်းချမ်းရေးအတွက် ထုတ်ပြန်ချက်တွင် “ NCA-S EAOs များနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ပိုမိုခိုင်မာအောင် ဆက်လက်ဆွေးနွေးနိုင်ရေး၊ လက်မှတ်မရေးထိုးရသေးသည့် အဖွဲ့များနှင့်လည်း လက်မှတ်ရေးထိုးနိုင်သည်အထိ ဆက်လက်ဆွေးနွေးနိုင်ရေးနှင့် ကိုဗစ်- ၁၉ ရောဂါကာကွယ်၊ ထိန်းချုပ်၊ ကုသရေးလုပ်ငန်းများကို အရှိန်အဟုန်မြှင့် ဆောင်ရွက်နိုင်ရေးတို့အတွက် နိုင်ငံတော်မှ အကြမ်းဖက်အုပ်စုအဖြစ် သတ်မှတ်ကြေညာထားသော အကြမ်းဖက်အဖွဲ့အစည်းများရှိသည့် နေရာများမှအပ ကျန်နယ်မြေများတွင် ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ဒီဇင်ဘာ ၁ ရက်မှ ၃၁ ရက်အထိ တပ်မတော်အနေဖြင့် စစ်ရေးဆိုင်ရာလှုပ်ရှားမှုများကို ထပ်မံတိုးမြှင့်ရပ်ဆိုင်းပေးမည် ဖြစ်ကြောင်း” ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။
ထို့အပြင် တပ်မတော်က “ဦးဂါကျေးရွာရှိ အမျိုးသမီးတဦးအား အဓမ္မမှု ကျူးလွန်ခဲ့သည့် စစ်သည် သုံးဦးအား အကျဉ်းစစ် တရားရုံးချုပ်ဖြင့် စတင်စစ်ဆေးကြောင်း” ဒီဇင်ဘာ ၅ ရက်စွဲဖြင့် သတင်းထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။
အဆိုပါ သတင်းထုတ်ပြန်ချက်တွင် “ အဓမ္မကျူးလွန်ခဲ့သည့် တရားခံစစ်သည် သုံးဦးအား ဒီဇင်ဘာ ၃ ရက်တွင် စစ်တွေတပ်နယ်၌ အကျဉ်းစစ်တရားရုံးချုပ်ဖြင့် စတင်စစ်ဆေးခဲ့ကြောင်းနှင့် စစ်တရားရုံးအား ပွင့်လင်းမြင်သာမှု ရှိရှိ စစ်ဆေးခြင်းဖြစ်ကြောင်း၊ စစ်တရားရုံးမှ ဆက်လက်စစ်ဆေးသွားမည်ဖြစ်ပြီး တရားခံများအား ပြစ်ဒဏ်ချမှတ်မှုကို အတည်ပြုအာဏာပိုင် လက်မှတ်ရေးထိုးပြီးပါက ဆက်လက်ထုတ်ပြန်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း” ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။
ဆက်လက်ပြီး “တပ်မတော်ကာကွယ်ရေးဦးစီးချုပ် ဗိုလ်ချုပ်မှူးကြီး မင်းအောင်လှိုင် ကချင်နှစ်ခြင်းခရစ်ယာန် အသင်းချုပ် (KBC) အဖွဲ့မှ တာဝန်ရှိသူများအားလက်ခံတွေ့ဆုံခဲ့ကြောင်း” သတင်းထုတ်ပြန်မှုကိုလည်း ဒီဇင်ဘာ ၁ ရက်စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန်ခဲ့ပါသည်။
တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များ၏ ထုတ်ပြန်ချက်များ
ဒီဇင်ဘာ ပထမပတ်ကာလအတွင်း ULA/ AA အဖွဲ့နှင့် ကရင်အမျိုးသား အစည်းအရုံး(KNU)၏ လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေး တပ်မတော် (KNLA) တို့က ထုတ်ပြန်ချက်တခုစီ အသီးသီး ထုတ်ပြန်ခဲ့ကြပါသည်။
ULA/ AA အဖွဲ့၏ ဒီဇင်ဘာ ၂ ရက်စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန်ချက်တွင် “တပ်မတော်အနေဖြင့် ရခိုင်ပြည် တည်ငြိမ်အေးချမ်းရေးအတွက် နည်းလမ်းများ ရှာဖွေကာ ဆောင်ရွက်နေကြောင်း ထပ်မံကြားသိရ၍ စစ်မက်များရပ်တန့်ကာ ငြိမ်းချမ်းရေးလမ်းစများ ပွင့်လာမည်လားဟု နိုင်ငံတကာနှင့် မြန်မာတနိုင်ငံလုံးမှ မျှော်လင့်နေ ကြကြောင်း” ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။
ယင်းနောက် “တိုက်ပွဲဖြစ်ပွားရာ ဒေသများအားလုံးမှ ပြည်သူလူထုများ၏ ဘဝလုံခြုံမှု၊ ငြိမ်းချမ်းမှုအတွက် နည်းလမ်းများ ရှာဖွေပြီး ဆောင်ရွက်သွားရန် တို့ကို အလေးထားဆောင်ရွက်ပေးရန် တောင်းဆိုကြောင်း၊ တပ်မတော်နှင့် နှစ်ဖက်လူချင်းတွေ့နိုင်မည့် အခြေအနေတစ်ရပ်ကိုလည်း ဆက်လက် ဆွေးနွေးညှိနှိုင်းနေကြဆဲ ဖြစ်ကြာင်း ” AAအဖွဲ့၏ ထုတ်ပြန်မှုတွင် ပါရှိပါသည်။
ကရင်အမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးတပ်မတော် KNLA ၏ ဒီဇင်ဘာ ၁ ရက်စွဲဖြင့် ထုတ်ပြန်ချက်တွင် “NCA စာချုပ်တွင် ပြည်သူလူထုနှင့် ဆက်စပ်ပတ်သက်သော နေရာတွင် စစ်ရေးဆိုင်ရာတပ်စခန်းချခြင်း မပြုလုပ်ရန်နှင့် အင်အားအသစ် ဖြည့်တင်းခြင်း၊ တပ်စခန်းအသစ် ထပ်မံဆောက်လုပ်ခြင်းများ မပြုလုပ်ရန် ပါရှိကြောင်း၊ တပ်မတော်အနေဖြင့် ကျေးရွာအတွင်း ယခင်စခန်းချတပ်စွဲထားသည့် တပ်စခန်းများနှင့် ထပ်မံတိုးချဲ့ခဲ့သည့် စခန်းများအား ၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် အကုန်တွင် အပြီးအပိုင် ရုပ်သိမ်းပေးရန် တောင်းဆိုကြောင်း” ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။
ယင်းနောက် “တပ်မတော်အနေဖြင့် အထက်ပါကိစ္စရပ်များအား လေးစား လိုက်နာမှု မရှိဘဲ ရှေ့ဆက်ချိုးဖောက် ကျုးလွန်မည်ဆိုပါက နောက်ဆက်တွဲ ဖြစ်ပေါ်လာနိုင်သည့် ပြဿနာအရပ်ရပ်သည် အစိုးရနှင့် တပ်မတော်တို့၏ ငြိမ်းချမ်းရေးတည်ဆောက်ရေးဆိုင်ရာ ပျက်ကွက်မှုသာဖြစ်ပြီး မိမိတို့အနေဖြင့် အမျိုးသားနှင့် နယ်မြေလုံခြုံရေးလုပ်ငန်းများကို ဦးလည်မသုန် ဆက်လက်ဆောင်ရွက်သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း” KNLA ၏ ထုတ်ပြန်မှုတွင် ပါရှိပါသည်။
အရပ်ဘက်အဖွဲ့အစည်းများ၏ ထုတ်ပြန်ချက်များ
ဒီဇင်ဘာ ပထမပတ်ကာလအတွင်း မိုးကုတ်သူ၊ မိုးကုတ်သားများ ခံစားနေရသည့် စိုးရိမ်သောကများနှင့် အရပ်သားပြည်သူများအား လက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များက အဓမ္မဖမ်းဆီး ခေါ်ဆောင်ပြီး ငွေကြေးအမြောက်အမြား တောင်းခံနေသည့်အပေါ် မိုးကုတ် မြို့နယ်လုံးဆိုင်ရာ မြို့မိမြို့ဖအဖွဲ့နှင့် မိုးကုတ်မြို့ရှိ ရဟန်းရှင်လူ၊ မြို့သူ မြို့သား များက ကြေညာချက်များ အသီးသီး ထုတ်ပြန်ခဲ့ကြပါသည်။
မိုးကုတ်မြို့နယ်လုံးဆိုင်ရာ မြို့မိမြို့ဖအဖွဲ့၏ ဒီဇင်ဘာ ၅ ရက်စွဲဖြင့် “သက်ဆိုင်ရာအဖွဲ့အစည်းများသို့ မေတ္တာရပ်ခံ ပန်ကြားချက်”တွင် “အဖွဲ့အစည်းအချို့မှ စာပို့ခြင်း၊ ဆက်ကြေးကောက်ခံခြင်း၊ ပြန်ပေးဆွဲခြင်းများ ပြုလုပ်လျက် ရှိသောကြောင့် သက်ဆိုင်ရာလူ့အဖွဲ့အစည်းအား စိုးရိမ်ပူပန် ကြောင့်ကြမှုများကို ဖြစ်စေကြောင်း၊ သို့ဖြစ်၍ ထိုသို့ပြုလုပ်နေသော အဖွဲ့အစည်းများအနေဖြင့် မြို့လူထုအား သနားငဲ့ညှာသောအားဖြင့် ရပ်တန့်ပေးပါရန် မေတ္တာရပ်ခံပန်ကြားကြောင်း” ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။
အလားတူ မိုးကုတ်မြို့ရှိ ရဟန်းရှင်လူ၊ မြို့သူမြို့သားတို့က ဒီဇင်ဘာ ၇ ရက်စွဲဖြင့် “အရပ်သားပြည်သူများအား TNLA အဖွဲ့က အဓမ္မဖမ်းဆီးခေါ်ဆောင်ပြီး ငွေကြေးအမြောက်အမြား တောင်းခံနေသည့်အပေါ် ကန့်ကွက်ကြောင်း” သဘောထား ထုတ်ပြန်ချက်တွင် “လက်နက်မဲ့ အရပ်သားများကို TNLA အဖွဲ့က လူ့အခွင့်အရေး ချိုးဖောက်ကာ အနိုင်ကျင့်နေသည့် လုပ်ရပ်များအား နိုင်ငံတကာလူ့အခွင့်အရေးကော်မရှင်၊ တရုတ်နိုင်ငံအပါအဝင် နိုင်ငံအသီးသီးက သိရှိစေရန် အကြောင်းကြားစာပေးပို့သွားမည်ဖြစ်ကြောင်း” ဦးစွာ ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။
ယင်းနောက် “လက်ရှိ TNLA မှ ဖမ်းဆီးထားသူများက အမြန်ဆုံးပြန်လွှတ်ပေးရန်နှင့် အဓမ္မငွေကြေးတောင်းနေမှု အား ရပ်တန့်ရန် တောင်းဆိုလိုက်ပြီး ၎င်းလုပ်ရပ် များကိုလည်း မိုးကုတ်မြို့နေ ရဟန်းရှင်လူ၊ လူတန်းစားအလွှာ အသီးသီးနှင့် ဘာသာရေးအဖွဲ့အစည်းများ အရပ်ဘက်လူမှုအဖွဲ့အစည်းများက ဝိုင်းဝန်းကန့်ကွက်ရှုတ်ချကြောင်း” ထုတ်ပြန်ချက်တွင် ပါရှိပါသည်။
ထို့အပြင် ကချင်ဒေသရှိ စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူများအား ကူညီစောင့်ရှောက်ရေးကော်မတီ (KHCC)ကလည်း ဒီဇင်ဘာ ၇ရက်စွဲဖြင့် သဘောထားထုတ်ပြန်ချက် တခု ထွက်ရှိခဲ့ပါသည်။
အဆိုပါထုတ်ပြန်ချက်တွင် “ကချင်ဒေသရှိ စစ်ဘေးရှောင်ပြည်သူများ နိုင်ငံတကာ စံချိန်စံညွှန်းနှင့်အညီ လုံခြုံစွာ နှင့် ယုံကြည်စိတ်ချစွာ နေရပ်ပြန်နိုင်ရေးအတွက် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ မှိုင်းအန္တရာယ် ကာကွယ်ရေး အမြင်ဖွင့်ခြင်းများနှင့် မြေမြှုပ်မိုင်းရှင်းလင်းခြင်းဆိုင်ရာ ကိစ္စများကို သက်ဆိုင်ရာအစိုးရအဖွဲ့များ အပြင် ကျွမ်းကျင်သော အဖွဲ့အစည်းများမှလည်း ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်နိုင်ခွင့်ရှိရန် လိုအပ်ကြောင်း” ဦးစွာ ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။
ယင်းနောက် “တနိုင်ငံလုံးအတိုင်းအတာဖြင့် ရေရှည်တည်တံ့ပြီး တရားမျှတသော ငြိမ်းချမ်းရေး ဖော်ဆောင်နိုင်ရေး အနာဂတ်ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ ပြည်ထောင်စု ဖော်ဆောင်နိုင်ရေးအတွက် ၂၀၂၀ ရွေးကောက်ပွဲတွင် ပြည်သူများ ပြန်လည်ရွေးကောက်တင်မြောက်ခြင်းခံရသော NLD အစိုးရမှ အောင်မြင်စွာဦးဆောင်နိုင်ပါစေကြောင်း” KHCC ၏ ထုတ်ပြန်မှုတွင် ဖော်ပြခဲ့ပါသည်။
၂၀၂၀ ပြည့်နှစ် ဒီဇင်ဘာ ပထမပတ်အတွင်း ထွက်ရှိခဲ့သော ထုတ်ပြန်ချက်များ၏ အပြည့်အစုံကို ယခု link တွင် ကြည့်နိုင်ပါသည်။