ALP

တည်ထောင်သည့်ရက်စွဲ  – ၁၉၆၉ ခုနှစ် ဧပြီ ၉ ရက်။

ဌာနချုပ်                         –  မသိရပါ။

လှုပ်ရှားဒေသ                –   ရခိုင်ပြည်နယ်၊ ကရင်ပြည်နယ်နှင့် အိန္ဒိယနယ်စပ်။

ခန့်မှန်းအင်အား             –  မသိရပါ။

ခေါင်းဆောင်                  – ဦးခိုင်စိုးနိုင်အောင် (ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ)။

ဦးခိုင်စိုးနိုင်အောင် ဦးဆောင်သည့် ALP အဖွဲ့သည် ရခိုင့်တော်လှန်ရေးတွင် သက်တမ်းအရှည်ဆုံး လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့ဖြစ်သည့် ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ (ALP) ကနေ ခွဲထွက်လာခဲ့သည့် အဖွဲ့တခုဖြစ်သည်။  ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးပါတီ (ALP) ကို ၁၉၆၇ ခုနှစ်တွင် ရန်ကုန်မြို့၌ စတင်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ ALP တည်ထောင်ပြီးနောက် စစ်အစိုးရ၏ တပ်မတော်အတွင်း ဟန်ဆောင်ဝင်ရောက်ကာ စစ်ပညာသင်ယူမည့် အဖွဲ့-၁၊ KNU ထံ စစ်ပညာသင်ယူမည့် အဖွဲ့-၂၊ မဟာမိတ်တည်ဆောက်ရေးလုပ်မည့် အဖွဲ့-၃ နှင့် ရန်ကုန်၌ အခြေစိုက်လှုပ်ရှားမည့် အဖွဲ့-၄ ဟူ၍ အစုအဖွဲ့များ ခွဲ၍ လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ ရခိုင်တော်လှန်ရေးသမိုင်းတလျောက်၌ ထင်ရှားသူများဖြစ်သည့် ခိုင်မိုးလင်း၊ ခိုင်ရဲခိုင်၊ ခိုင်ပြည်သိမ်းနှင့် ခိုင်စိုးနိုင်အောင်တို့က ALP/ALA ၏ ခေါင်းဆောင်များအဖြစ် တာဝန်ယူခဲ့သည်။  သို့သော် ၁၉၆၈ ခုနှစ်အတွင်း အဖွဲ့အသီးသီးကို ဦးဆောင်သူများနှင့် အဖွဲ့၏ ခေါင်းဆောင် အားလုံးနီးပါးကို စစ်အစိုးရက ဖမ်းဆီးထောင်ချလိုက်ရာ ALP/ALA ရပ်တည်မှု ပျက်သွားခဲ့သည်။ ထိုစဥ်က ခေါင်းဆောင်များထဲတွင်  ဦးခိုင်စိုးနိုင်အောင်တဦးသာ ဖမ်းဆီးမခံရဘဲ လွတ်မြောက်ခဲ့သည်။ 

ဖမ်းစီးခံရသည့် ဗဟိုကော်မတီဝင်တချို့ ၁၉၇၂ ခုနှစ်တွင် ပြန်လွတ်လာပြီးနောက် ခိုင်မိုးလင်း ဦးဆောင်၍  ALP ကို ပြန်တည်ထောင်ရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ KNU ဥက္ကဋ္ဌ မန်းဘဇံနှင့် ကာကွယ်ရေးဌာနမှူးကြီး ဘိုမြတို့၏ အကူအညီဖြင့် ၁၉၇၃-၇၄ ခုနှစ်တွင် ALP ကို ဒုတိယအကြိမ်ပြန်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ စစ်ရေးလက်တံ ALA ကို KNU တပ်မဟာ-၇၊ ကော်မူရာခေါ် ဝမ်ခဟောင်းတွင် ပြန်ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ အဖွဲ့အစည်းထူထောင်စတွင် KNU နှင့်အတူ စစ်ရေးလှုပ်ရှားခဲ့သည်။ ၁၉၇၆ ခုနှစ်တွင် ALA သည် ရခိုင်ပြည်နယ်ထဲသို့ တပ်ဖွဲ့အင်အား ၁၂၀ ကျော်ပါဝင်သည့် မိုးလင်းရာဇာစစ်ကြောင်းဖြင့် ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ ထိုစစ်ကြောင်း ချင်းတောင်တန်းအရောက်တွင် စစ်အစိုးရက ‘မြရတနာ’ စစ်ဆင်ရေးအမည်ဖြင့် ချေမှုန်းခဲ့ရာ ALP/ALA အဖွဲ့သည် ဒုတိယအကြိမ်ပြိုကွဲခဲ့သလို တိုက်ပွဲတွင်း အဖမ်းခံလိုက်ရသည့် ခေါင်းဆောင်များသည်လည်း သေဒဏ်ချမှတ်ခြင်းခံလိုက်ရသည်။ ထိုစဥ်က ခိုင်စိုးနိင်အောင်သည် မဟာမိတ်ဆက်ဆံရေးတာဝန်ဖြင့် KNU နယ်မြေအတွင်းရှိ ALP ရုံး၌ ကျန်နေခဲ့ရာ အန္တရာယ်ဘေးကနေ ထပ်မံ လွတ်မြောက်ခဲ့သည်။ 

၁၉၈၀ ပြည့်နှစ် မြန်မာ့ဆိုရှယ်လစ်လမ်းစဥ်ပါတီ (မဆလ) အစိုးရလက်ထက်တွင် ALP ခေါင်းဆောင်များ လွတ်ငြိမ်းချမ်းသာခွင့်ဖြင့် ပြန်လွတ်လာရာ ALP ကို တတိယအကြိမ် ထပ်မံဖွဲ့စည်းရန် ကြိုးပမ်းခဲ့သည်။ တတိယအကြိမ်တွင် ခိုင်စိုးနိုင်အောင်နှင့် ခိုင်ရဲခိုင်တို့ ဦးဆောင်ကာ ကရင်ပြည်နယ်နှင့် ရခိုင်ပြည်နယ်ဟူ၍ အခြေစိုက်ဒေသနှစ်ခုခွဲ၍ လှုပ်ရှားခဲ့သည်။ ၎င်းတို့၏ မဟာမိတ် KNU ကပင် စစ်ပညာသင်ပေးခြင်းနှင့် အကူအညီများ ပေးခဲ့သည်။ ၁၉၈၁ ခုနှစ်တွင် ALP ၏ တော်လှန်ရေးကော်မတီကို KNU နယ်မြေတွင် ယာယီဖွဲ့စည်းပြီး ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ခိုင်ရဲခိုင်၊ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်  ခိုင်စိုးနိုင်အောင်တို့က တာဝန်ယူခဲ့သည်။ တတိယအကြိမ် ပြန်ထူထောင်ရာတွင် တပ်ခွဲတခွဲခန့်သာ အင်အား ရှိခဲ့သည်။ ALP ၏ စစ်ရေးလက်တံ ALA ကို ရခိုင်ပြည်နယ်အတွင်းတွင် အမှတ်-၉ တပ်ရင်း၊ ဓညဝတီတပ်ရင်းနှင့် အာရကန်ရိန်းဂျားတပ်ရင်းဟူ၍လည်းကောင်း၊ ကရင်ပြည်နယ် တပ်မဟာ-၇ နယ်မြေတွင် ရမ္မဝတီတပ်ရင်းဟူ၍လည်းကောင်း တပ်ရင်းလေးရင်းဖြင့် ဖွဲ့စည်းလှုပ်ရှားခဲ့သည်။ 

သုံးကြိမ်တိုင် ဖြိုခွင်းခံရလိုက်၊ ပြန်တည်ဆောက်လိုက်နှင့် ရပ်တည်ခဲ့သည့် ALP သည် ရခိုင်တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့ တဖွဲ့အဖြစ် သက်တမ်းရှည်ရပ်တည်လာခဲ့သော်လည်း အင်အားအများအပြား ကြီးထွားခဲ့ခြင်း သို့မဟုတ် အစိုးရကို စစ်ရေးအရ ခြိမ်းခြောက်နိုင်ခြင်း မရှိခဲ့ပါ။ အသွင်ပြောင်းအစိုးရ သမ္မတဦးသိန်းစိန် လက်ထက်တွင် တနိုင်ငံလုံးရှိ တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့များကို ငြိမ်းချမ်းရေးဆွေးနွေးရန် ဖိတ်ခေါ်ရာ ALP သည်လည်း အစိုးရ၊ စစ်တပ်တို့နှင့် တရားဝင်ဆွေးနွေးခဲ့သည်။  ၂၀၁၂ ခုနှစ် ဧပြီ ၅ ရက်တွင် ပြည်နယ်အဆင့် ပဏာမအပစ်ရပ်သဘောတူစာချုပ် ၊ ၂၀၁၅ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက်တွင် တနိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခတ်မှုရပ်စဲရေးဆိုင်ရာသဘောတူစာချုပ် (NCA) ကို လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့သည်။ ALP/ALA ဥက္ကဋ္ဌ ဦးခိုင်ရဲခိုင်အနေနှင့် NCA စာချုပ်တွင် အလျင်စလို လက်မှတ်မထိုးရန် သဘောထားရှိခဲ့သော်လည်း ပါတီညီလာခံ၌ လက်မှတ်ရေးထိုးလိုကြောင်း သဘောထားပေးသူ ပိုများခဲ့သဖြင့် NCA ထိုးခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ထို့နောက် သမ္မတဦးသိန်းစိန်အစိုးရနှင့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLA) ပါတီ ဦးဆောင်သည့် အစိုးရနှစ်ဆက်လုံးတွင် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲများ၌ ဆက်တိုက်ပါဝင်ခဲ့သည်။ 

၂၀၁၇ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၂၁ ရက်တွင် အိန္ဒိယနယ်စပ်ရှိ ALA ၏ ဌာနချုပ်ကို ရက္ခိုင့်တပ်မတော် (ယခု အာရက္ခတပ်တော်)က သိမ်းယူခဲ့သည်။ ထိုသို့ဖြင့် ခေတ်အဆက်ဆက် ရပ်တည်လာသည့် ALP/ALA သည် ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းမှုအလွန်ကာလတွင် စစ်ကောင်စီကို လက်နက်ကိုင်၍ ပြန်လည်တိုက်ခိုက်ခဲ့ခြင်းမရှိသည့်အပေါ် ဗဟိုကော်မတီအတွင်း နိုင်ငံရေးသဘောထားများ ထပ်မံကွဲလွဲကာ အဖွဲ့အစည်း နှစ်ခြမ်းကွဲသွားခဲ့သည်။ ဥက္ကဋ္ဌ ခိုင်ရဲခိုင်က ‘မြရတနာစစ်ဆင်ရေး’တွင် ကျဆုံးခဲ့သော ခိုင်မိုးလင်းကဲ့သို့ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးနည်းဖြင့် ရခိုင်ပြည်ကို ပြန်ရယူမည်ဟူသည့်မူကို စွဲကိုင်ပြီး ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ခိုင်စိုးနိုင်အောင်က လက်နက်လည်း မချ၊ စစ်အစိုးရနှင့်လည်း နိုင်ငံရေးဆက်ဆွေးနွေးမည်ဟူ၍ သဘောထားရှိခဲ့သည်။ ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလတွင် ရခိုင်ပြည်နယ် စစ်တွေမြို့၌ ကျင်းပခဲ့သော သုံးရက်တာအစည်းအဝေးပြီးနောက် လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးကိုသာ လိုက်မည့် ALP ဥက္ကဋ္ဌနှင့် လက်နက်ကိုင်လျက် ငြိမ်းချမ်းရေးလမ်းစဉ်လိုက်မည်ဆိုသည့် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌတို့အကြား တိတိပပ ကွဲပြားသွားခဲ့သည်။

အဖွဲ့အစည်းနှစ်ခြမ်းကွဲသွားသော်လည်း အဖွဲ့နာမည်၊ ကနဦးမူဝါဒများနှင့် ခေါင်းဆောင်များ၏ ရာထူးတာဝန်များကို ပြောင်းလဲခြင်းမရှိဘဲ ဥက္ကဋ္ဌ ခိုင်ရဲခိုင်အဖွဲ့နှင့် ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ခိုင်စိုးနိုင်အောင်အဖွဲ့ဟူ၍သာ ခေါ်ဝေါ်သုံးစွဲလျက်ရှိသည်။ နှစ်ဖွဲ့ စကွဲချိန်တွင် ဦးခိုင်ရဲခိုင်က ALP/ALA ၏ တပ်ဖွဲ့ဝင်အင်အားနှင့် လက်နက်အင်အားတချို့ကို ဦးခိုင်စိုးနိုင်အောင်အဖွဲ့ဘက်သို့ ခွဲခြမ်းထောက်ပံ့ပေးမည်ဟု ဆိုသော်လည်း လက်တွေ့တွင် ခွဲဝေခဲ့ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။ ဦးခိုင်စိုးနိုင်အောင် ဦးဆောင်သည့်အဖွဲ့သည် သဘောထားကွဲလွဲမှုများကြောင့် အဖွဲ့နှစ်ခြမ်းကွဲခဲ့သော်လည်း ဦးခိုင်ရဲခိုင်ကို ၎င်းတို့ ခွဲထွက် ALP ၏ ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ်သာ ဆက်လက်သတ်မှတ်ထားသည်။ ဦးခိုင်စိုးနိုင်အောင်က ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌတာဝန်ကိုသာ ဆက်ယူထားခဲ့သည်။ သုံးလခန့်အကြာ ၂၀၂၂ ခုနှစ် မတ် ၅ ရက်တွင် ဦးခိုင်ရဲခိုင်အဖွဲ့ဘက်က ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌတဦးဖြစ်သူ ဒေါ်စောမြရာဇာလင်းက ထပ်မံခွဲထွက်ရာ လက်ရှိတွင် ALP သည် စုစုပေါင်း သုံးဖွဲ့ကွဲပြားနေသည့်အခြေအနေ ဖြစ်သည်။​  ဦးခိုင်စိုးနိုင်အောင်က ကနဦးတွင် လက်နက်လည်းကိုင် ငြိမ်းချမ်းရေး (ဝါ) နိုင်ငံရေးလည်း ဆွေးနွေးဟူသည့် ရပ်တည်ချက် ရှိခဲ့သော်လည်း စစ်ကောင်စီနှင့် ယနေ့အထိ ဆက်လက်ဆွေးနွေးခြင်း မရှိပေ။ 

တတိယအစုအဖွဲ့အဖြစ် ခွဲထွက်ခဲ့သော ဒေါ်စောမြရာဇာလင်း ဦးဆောင်နေသည့် ALPR (ယခုလင့် ISP Peace Desk တွင် ဖတ်ရှုနိုင်ပါသည်။) ကသာ စစ်ကောင်စီ၏ မိတ်ဖက်အဖြစ် ဆက်လက်ရပ်တည်လျက်ရှိသည်။ ALPR ၏ အောက်တွင် ယခင် ALP/ALA ၏ စစ်ဘက်ဆိုင်ရာတပ်ဖွဲ့ဝင်များလည်း လိုက်ပါသွားခဲ့သည်။ ဦးခိုင်စိုးနိုင်အောင် ဦးဆောင်သည့် အဖွဲ့အောက်တွင် ပါတီအဖွဲ့ဝင်များသာ လိုက်ပါလာပြီး စစ်ရေးလက်တံဘက်က တပ်ဖွဲ့ဝင်များ ပါဝင်လာခြင်း မရှိသဖြင့် နိုင်ငံရေးအစုအဖွဲ့တခုအနေဖြင့်သာ ဆက်ရပ်တည်လျက် ရှိသည်။ 

ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ ဦးခိုင်စိုးနိုင်အောင်နှင့် စစ်ဘက်ဆိုင်ရာဗိုလ်မှူးကြီး ခိုင်ကျော်လှိုင်တို့ကလွဲ၍ ကျန်သော အဖွဲ့ဝင်များကို မသိရပါ။ ထို့အပြင် အဖွဲ့အစည်း နှစ်ခြမ်းမကွဲခင် ဥက္ကဋ္ဌတာဝန်ယူထားသည့် ဦးခိုင်ရဲခိုင်ကို  ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဆက်လက်သတ်မှတ်ထားသည်။ 

ပြည်နယ်အဆင့် ပမာဏအဆင့် အပစ်ရပ်စာချုပ်ကို ၂၀၁၂ ခုနှစ် ဧပြီ ၅ ရက်တွင် ရခိုင်ပြည်နယ်  စစ်တွေမြို့၌ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ တနိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ် (NCA) ကို ၂၀၁၅ ခုနှစ်  အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက်တွင် နေပြည်တော်၌ လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။

NCA အပစ်ရပ်လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့ ခုနစ်ဖွဲ့ စုပေါင်း၍ ၂၀၂၄ ခုနှစ် မတ် ၁၈ ရက်တွင် စုဖွဲ့ထားသော မဟာမိတ်အဖွဲ့ (7 EAO Alliance) ၏ အဖွဲ့ဝင် ဖြစ်သည်။  NCA တွင် လက်မှတ်ရေးထိုးထားသည့် တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင် တပ်ဖွဲ့များဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသော ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် ဦးဆောင်အဖွဲ့ PPST(Peace Process Steering Team)တွင် ပါဝင်သည်။

ရခိုင်ပြည်လွတ်မြောက်ရေးအတွက် လက်နက်မချသလို နိုင်ငံတည်ငြိမ်ရေးအတွက် စစ်ကောင်စီနှင့် စေ့စပ်ညှိနှိုင်းရေး ပြုလုပ်မည်ဟူသည့် မူဖြင့်ရပ်တည်လျက် ရှိသည်။

 မသိရပါ။

မရှိပါ။

Email – [email protected]