PNLO/PNLA

တည်ထောင်သည့်ခုနှစ် – ၂၀၀၉ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာလ။

ဌာနချုပ် – ကဒူးကြီးဒေသ၊ မောက်မယ်မြို့နယ်၊ ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း။

လှုပ်ရှားဒေသ – ရှမ်းပြည်နယ်ရှိ ဆီဆိုင်၊ ဟိုပုန်း၊ နမ့်စန်၊ လင်းခေးနှင့် မောက်မယ်ဒေသများ။

ခန့်မှန်းအင်အား – မသိရသေးပါ။ 

ခေါင်းဆောင် – ဗိုလ်ချုပ် ခွန်သူရိန်(ဥက္ကဋ္ဌ)၊ ခွန်ထွန်းတင် (ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌ-၁)၊ ဗိုလ်မှူးချုပ် ခွန်ကျော်ထင် (ဒုတိယဥက္ကဌ-၂)။ 

ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO) သည် ရှမ်းပြည်နယ်အတွင်း အခြေစိုက်သည့် သက်တမ်းအရှည်ဆုံး ပအိုဝ်းတော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့ဖြစ်သည်။ ၁၉၄၁ ခုနှစ် ဒီဇင်ဘာ ၁၁ ရက်တွင် ရှမ်းပြည်ပဒေသရာဇ်စနစ်ကို လက်နက်ကိုင်နည်းဖြင့် တော်လှန်မည်ဟူသည့် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် တည်ထောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ ထိုနေ့ကို ‘ရှမ်းပြည် ပဒေသရာဇ်ဆန့်ကျင်တော်လှန်ရေးနေ့’ အဖြစ် သတ်မှတ်ထားသည်။​ ရှမ်းပြည်ပဒေသရာဇ်စနစ်ကို လက်နက်ကိုင်နည်းဖြင့် တော်လှန်မည်ဟူသည့် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့် တည်ထောင်ခဲ့ခြင်း ဖြစ်သည်။ နိုင်ငံရေးတတ်ကြွလှုပ်ရှားသည့် ပအိုဝ်းနိုင်ငံရေးခေါင်းဆောင်များ၊ လူငယ်များက ‘ပဒေသရာဇ်စနစ်ကို အလိုမရှိကြောင်း’၊ ‘နယ်စပ်ဒေသ စုံစမ်းရေးကော်မရှင်ကို အလိုမရှိကြောင်း’ ဆန္ဒပြခြင်းနှင့် ဒီမိုကရေစီရလိုကြောင်း တောင်းဆိုမှုများလည်း ရှိခဲ့သည်။ ပဒေသရာဇ်စနစ် ပျက်သုဥ်းပြီးနောက် ၁၉၆၈ ခုနှစ်တွင် ရှမ်းပြည် လူမျိုးပေါင်းစုံ လွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ (ရလလဖ) အဖြစ် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းပြီး ဦးနေဝင်း၏ တပါတီဆိုရှယ်လစ်အစိုးရကို ဆက်လက်တိုက်ခိုက်ခဲ့သည်။ 

၁၉၇၀ ပြည့်နှစ်ကာလများတွင် ရလလဖ ခေါင်းဆောင်ပိုင်း၌ ဗမာပြည်ကွန်မြူနစ်ပါတီ (ဗကပ)နှင့်အတူ ပူးပေါင်းလိုသူများနှင့် မပူးပေါင်းလိုသူများအကြား ပဋိပက္ခများ ပြင်းထန်လာခဲ့သည်။ ဗကပနှင့် မပူးပေါင်းလိုသူများက ရလလဖကနေ ခွဲထွက်၍ ရှမ်းပြည်လူမျိုးပေါင်းစုံ လွတ်မြောက်ရေးတပ်ဦး (SNLF) ကိုတည်ထောင်ခဲ့သည်။ ဗကသ လိုလားသော ရလလဖကို ‘ပအိုဝ်းနီ’ ဟု လူသိများ၍ SNLF ကို ‘ပအိုဝ်းဖြူ’ ဟု လူသိများခဲ့သည်။ ၁၉၇၇ ခုနှစ်တွင် SNLF ကို ပအိုဝ်းအမျိုးသားအဖွဲ့ချုပ် PNO/PNA အဖြစ် ပြောင်းလဲဖွဲ့စည်းခဲ့ပြီး ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် ဦးအောင်ခမ်းထီက တာဝန်ယူခဲ့သည်။ အင်းလေး၊ ပင်လောင်း၊ ဆီဆိုင်၊ မဲနယ်တောင်တန်းနဲ့ ဟိုပုံးမြောက်ဘက်ခြမ်းတို့တွင် စစ်ရေးလှုပ်ရှားခဲ့သည်။ ၁၉၉၁ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလအတွင်း PNO/PNA က နအဖအစိုးရနှင့် အပစ်ရပ်စဲရေး သဘောတူလိုက်သည်။ ထိုစဉ်က PNO/PNA ၏ နိုင်ငံတကာနှင့် မဟာမိတ်ဆက်ဆံရေးတာဝန်ခံအဖြစ် တာဝန်ယူထားသော ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်တွင် ရှိနေသည့် ဗိုလ်မှူးခွန်ဥက္ကာက လက်နက်ချရန်ငြင်းဆန်ခဲ့သည်။ 

ထို့နောက် ၂၀၀၆ ခုနှစ်တွင် ရလလဖ(ပအိုဝ်းနီ) အဖွဲ့က ခွဲထွက်လာ၍ နအဖအစိုးရကို ပြန်လည် တိုက်ခိုက်ခဲ့သော ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ထိဆောင်၊ ခွန်သူရိန်တို့၏ တပ်များနှင့် ဗိုလ်မှူးခွန်ဥက္ကာ၏ တပ်များ ပူးပေါင်းခဲ့သည်။ ထိုတပ်များက ၂၀၀၉ ခုနှစ်တွင် ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်၌ ပအိုဝ်းအမျိုးသားညီလာခံကို ကျင်းပပြီး ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်ရေးအဖွဲ့ချုပ် (PNLO/PNLA)ကို တည်ထောင်ခဲ့သည်။  ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ယူ၍ ကရင်ပြည်နယ်နှင့် ကယားပြည်နယ်တလျှောက် ထိုင်း-မြန်မာနယ်စပ်နှင့် ရှမ်းပြည်နယ်တောင်ပိုင်း လင်းခေးမြို့နယ်၏ သံလွင်မြစ်အရှေ့ဘက်ကမ်းတို့တွင် လှုပ်ရှားခဲ့သည်။

၂၀၁၂ ခုနှစ် အသွင်ကူးပြောင်းရေးအစိုးရသစ်လက်ထက်၌ သမ္မတဦးသိန်းစိန်က တနိုင်ငံလုံးရှိ တိုင်းရင်းသား လက်နက်ကိုင်တပ်ဖွဲ့များကို အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးပြုလုပ်ရန် ဖိတ်ခေါ်ရာ PNLO/PNLA သည် ရပ်တည်ချက် သုံးချက်ဖြင့်  ပါဝင်ဆွေးနွေးခဲ့သည်။ ၎င်းတို့၏ ရပ်တည်ချက်များသည် (၁) ဗမာအပါအဝင် ဘဝတူညီနောင်တိုင်းရင်းသားများ၏ သွေးစည်းညီညွတ်ရေးကို အစဥ်အမြဲ အလေးထားလျက် ပြည်ထောင်စုကနေ ခွဲထွက်ရေးမူကို လုံးဝအားပေးမည်မဟုတ်၊  (၂) နယ်တွင်းအုပ်ချုပ်ရေး၌ ကိုယ်ပိုင်အုပ်ချုပ်ခွင့် ရာနှုန်းပြည့် ရှိစေရမည်နှင့် (၃) တန်းတူရည်တူ ဖက်ဒရယ်မူဖြင့် ပြည်ထောင်စုကို ထူထောင်နိုင်သည့် အချိန်အခါတွင် ပအိုဝ်းအမျိုးသားလွတ်မြောက်မှု တော်လှန်ရေးပြီးပြည့်စုံမည်ဟူ၍ ဖြစ်သည်။ PNLO သည် အစိုးရနှင့် ၂၀၁၂ ခုနှစ်  သြဂုတ်လတွင် ပြည်နယ်အဆင့်၊ ၂၀၁၃ ခုနှစ် မတ်တွင် ပြည်ထောင်စုအဆင့်ဟူ၍ အပစ်အခတ်ရပ်စဲရေးစာချုပ်နှစ်စောင် လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သည်။ ၂၀၁၅ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက်တွင် တနိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးသဘောတူစာချုပ် (NCA) တွင် ပါဝင်လက်မှတ် ရေးထိုးခဲ့သည်။ 

NCA အရ နောက်ဆက်တွဲ ကျင်းပသည့် နိုင်ငံရေးဆွေးနွေးပွဲများတွင် PNLO က တစိုက်မတ်မတ် တတ်ရောက်ဆွေးနွေးခဲ့သည်။ သမ္မတဦးသိန်းစိန်အစိုးရနှင့် အမျိုးသားဒီမိုကရေစီအဖွဲ့ချုပ် (NLD) ဦးဆောင်သည့် အစိုးရနှစ်ဆက်စလုံးတွင် ဖက်ဒရယ်ဒီမိုကရေစီ တည်ဆောက်ရေးဟူသည့် မူပေါ် ရပ်တည်၍ နိုင်ငံပြုပြင်ပြောင်းလဲရေးတွင် ကျင့်သုံးမည့် နိုင်ငံရေး၊ စစ်ရေး၊ စီးပွားရေး၊ လူမှုရေးနှင့် အထွေထွေ စသည့် ကဏ္ဍများတွင် ဆွေးနွေးခဲ့ခြင်းဖြစ်သည်။  ၂၀၂၁ ခုနှစ် စစ်အာဏာသိမ်းအလွန်ကာလအထိ PNLO က စစ်ကောင်စီ၏ အမျိုးသားစည်းလုံးညီညွတ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးဖော်ဆောင်မှု ညှိနှိုင်းရေးကော်မတီ (NSPNC) နှင့် တွေ့ဆုံဆွေးနွေးမှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ဒေသတည်ငြိမ်ရေး၊ လူသားချင်းစာနာမှုအထောက်အပံ့များ ကူညီနိုင်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ်များ ဆွေးနွေးခဲ့ကြသည်။ ထိုစဥ်က PNLO ၏ ဒုတိယဥက္ကဋ္ဌဖြစ်သူ ခွန်မြင့်ထွန်းက ရာထူးကနေ နုတ်ထွက်ပြီး စစ်ကောင်စီကို ပြန်တော်လှန်ရန် ‘ပအိုဝ်းအမျိုးသားဖက်ဒရယ်ကောင်စီ’ (PNFC) ကို ဖွဲ့စည်းခဲ့သည်။ 

PNFC တွင် ဦးခွန်မြင့်ထွန်းက ဥက္ကဋ္ဌအဖြစ် တာဝန်ယူထားပြီး နောင်တွင် PNFC ၏ နိုင်ငံရေးဦးဆောင်မှုအောက်သို့ ပအိုဝ်းလက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေးတပ်ဖွဲ့သစ် နှစ်ဖွဲ့က ဝင်ရောက်ခဲ့သည်။ PNFC ၏ တပ်များက ကရင်ပြည်နယ်နှင့် ကယားပြည်နယ်တို့တွင် စစ်ကောင်စီကို တိုက်ခိုက်နေချိန် PNLO က ယခင် NCA မူကိုသာ ဆက်လက်ဆုပ်ကိုင်ခဲ့သည်။ စစ်ကောင်စီနှင့် တိုက်ခိုက်ခြင်းမပြုဘဲ ရှမ်းတောင်နှင့် ကယားဒေသများက တိုက်ပွဲဒဏ်ကြောင့် တိမ်းရှောင်လာသည့် အရပ်သားများကိုသာ အာဆီယံ၏ လူသားချင်းစာနာမှုအကူအညီများ ရရှိရန် တဆင့်ခံကူညီပေးခဲ့သည်။ ၂၀၂၃ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလအတွင်း ကယားပြည်နယ်နှင့် ရှမ်း-ကယား နယ်စပ်တွင် ကရင်နီဒေသတွင်းက လက်နက်ကိုင်တပ်များက ‘၁၁၁၁ စစ်ဆင်ရေး’ကို စတင်ခဲ့သည်။ စစ်ဆင်ရေးစတင်ချိန်တွင်လည်း PNLO က ဒေသလုံခြုံရေးနှင့် စစ်ရှောင်ပြည်သူများ ထောက်ပံ့ရေးကိုသာ လုပ်ဆောင်ခဲ့သည်။ တဖက်တွင် PNLO/PNLA အတွင်း ထိပ်သီးခေါင်းဆောင်တချို့က ကရင်နီတပ်များအတွက် လက်နက်ခဲယမ်း သယ်ယူထောက်ပို့ပေးခဲ့သည်။ 

၂၀၂၄ ခုနှစ် ဇန်နဝါရီလတွင် ကရင်နီဒေသသို့ ပို့ဆောင်ရန် လက်နက်ငယ်နှင့် ရှော့တိုက်ဒုံးများ ၆၀၀ ကျော် သယ်ဆောင်လာသည့် PNLO ယာဥ်တန်းကို ရှမ်းပြည်နယ် ဟိုပုံးမြို့နယ် စံဖူးရွာတွင် စစ်ကောင်စီက တားဆီးစစ်ဆေးရာက ပြဿနာဖြစ်ပြီး အပြန်အလှန်ပစ်ခတ်မှု ဖြစ်ပွားခဲ့သည်။ လက်နက်ခဲယမ်းများ  မီးလောင်ပြီး စံဖူးကျေးရွာလည်း မီးလောင်ခဲ့သည်။ ထိုပြဿနာဖြစ်ပြီးနောက်တွင် PNLO/PNLA တွင်း နှစ်ခြမ်းကွဲပြီး ဗိုလ်ချုပ်ခွန်သူရိန် ဦးဆောင်သည့်အဖွဲ့က စေ့စပ်ညှိနှိုင်းမှု ဆက်မလုပ်ဘဲ စစ်ကောင်စီကို ပြန်တိုက်ခိုက်မည်ဟူ၍ ရပ်တည်ခဲ့သည်။ နာယကဖြစ်သူ ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာက စစ်ကောင်စီနှင့် တိုက်ခိုက်ခြင်းသည် PNLO အနေနှင့် NCA ကို ဆန့်ကျင်နေသည့်အတွက် အဖွဲ့ကနေ နုတ်ထွက်ကြောင်း စက်တင်ဘာ ၁၀ ရက်တွင် ကြေညာခဲ့သည်။ ထိုသို့ကြေညာပြီးနောက် ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာအပါအဝင် တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး-၁ ဗိုလ်မှူးခွန်မင်းသိမ်းနင့် တွဲဖက်အတွင်းရေးမှူး-၂ နန်းယဉ်ယဉ်စိုးတို့ သုံးဦးက PNLO-NCA-S ကို ဖွဲ့စည်းပြီး PNLO ကို ထိန်းသိမ်းကြောင်း အောက်တိုဘာ ၉ ရက်တွင် ကြေညာခဲ့သည်။ 

ဗိုလ်ချုပ်ခွန်သူရိန် ဦးဆောင်သည့်အဖွဲ့က လက်ရှိ PNLO/PNLA ကို ပြန်လည်ဖွဲ့စည်းပြီး ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာ ဦးဆောင်နေသည့် အဖွဲ့သည် တရားမဝင်ကြောင်း ကြေညာခဲ့သည်။  လက်ရှိတွင် ဗိုလ်ချုပ်ခွန်သူရိန် ဦးဆောင်နေသည့် PNLO/PNLA သည် ရှမ်းပြည်နယ်ရှိ ဆီဆိုင်၊ ဟိုပုန်း၊ နမ့်စန်၊ လင်းခေးနှင့် မောက်မယ်ဒေသတို့တွင် လှုပ်ရှားပြီး စစ်ကောင်စီကို တိုက်ခိုက်လျက် ရှိသည်။ 

၂၀၂၄ ခုနှစ် စက်တင်ဘာလတွင် ဗဟိုအလုပ်မှုဆောင်ကော်မတီ အထူးအစည်းအဝေးကို ကျင်းပ၍ ခေါင်းဆောင်မှုကို အသစ်ပြောင်းလဲခဲ့သည်။ နာယကဖြစ်သူ ဗိုလ်မှူးကြီးခွန်ဥက္ကာကို ထုတ်ပယ်ပြီး ကြီးငါးကြီးဟူသော ခေါင်းဆောင် ငါးဦးကို ရွေးကောက်ကာ PNLO ၏ အမြင့်ဆုံးအာဏာပိုင်များအဖြစ် တာဝန်ပေးခဲ့သည်။ ၎င်းတို့မှာ –

ပြည်နယ်အဆင့် ငြိမ်းချမ်းရေးစာချုပ်     –  ၂၀၁၂ ခုနှစ် ဩဂုတ် ၂၅ ရက်။  

ပြည်ထောင်စုအဆင့် ငြိမ်းချမ်းရေးစာချုပ် – ၂၀၁၃ ခုနှစ် မတ် ၂၃ ရက်။ 

တနိုင်ငံလုံးပစ်ခတ်တိုက်ခိုက်မှုရပ်စဲရေးဆိုင်ရာသဘောတူစာချုပ် (NCA) – ၂၀၁၅ ခုနှစ် အောက်တိုဘာ ၁၅ ရက်။  

PNLO သည် NCA လက်မှတ်ရေးထိုးထာသော တိုင်းရင်းသားလက်နက်ကိုင်အဖွဲ့များဖြင့် ဖွဲ့စည်းထားသည့် ငြိမ်းချမ်းရေးလုပ်ငန်းစဉ် ဦးဆောင်အဖွဲ့ (PPST-Peace Process Steering Team)တွင် ပါဝင်သည်။ သို့သော် ၂၀၂၄ ခုနစ် ဇန်နဝါရီလအတွင်း NCA လမ်းကြောင်းကို စွန့်လွှတ်ကာ လက်နက်ကိုင်တော်လှန်ရေး လမ်းစဉ်ကို ပြန်လည်ကိုင်စွဲကြောင်း ကြေညာပြီးနောက် PPST လုပ်ငန်းများ ဆက်လက်လုပ်ဆောင်ခြင်း မရှိပါ။ 

PNLO ပါဝင်သည့် PPST သည် အာဏာသိမ်းမှုကို ဆန့်ကျင်ကန့်ကွက်ကြောင်း ၂၀၂၁ ခုနှစ် ဖေဖော်ဝါရီ ၂ ရက်တွင် သဘောထားထုတ်ပြန်ခဲ့သော်လည်း PNLO အနေနှင့်မူ စစ်တပ်က အာဏာသိမ်းမှုနှင့်ပတ်သက်၍ သဘောထားထုတ်ပြန်ခြင်း မရှိခဲ့ပေ။ ထို့အပြင် စစ်ကောင်စီ၏ အမျိုးသားစည်းလုံညီညွတ်ရေးနှင့် ငြိမ်းချမ်းရေး ညှိနှိုင်းဖော်ဆောင်မှု ကော်မတီ (NSPNC) နှင့် ဆက်လက်ဆွေးနွေးခဲ့သည်။ သို့သော် ၂၀၂၃ ခုနှစ် နိုဝင်ဘာလကစ၍  ဆွေးနွေးမှု ရပ်ဆိုင်းပြီး  စစ်ကောင်စီကို ပြန်လည် တိုက်ခိုက်လျက် ရှိသည်။ 

မရှိပါ။

အချက်အလက်များ မရနိုင်သေးပါ။

Facebook: https://www.facebook.com/profile.php?id=100094690671402

Phone :  ဗိုလ်မှူးကြီး ခွန်အောင်မန်း –  +959672694585 (signal)